Łowicz - moja druga mała ojczyzna

Dzisiaj Kronikarz brochowski chciałby zabrać wszystkich mieszkańców ziemi brochowskiej (i nie tylko) do miejsca, które jest mu szczególnie drogie - do Łowicza. Związałam się z tym miejscem na studiach, kiedy postanowiłam, że na temat swojej pracy magisterskiej wybiorę dominikanów łowickich. Wtedy też zaczęłam lepiej poznawać historię tego niezwykłego regionu i fenomen klimatu. Muszę zaznaczyć, że Księstwo Łowickie też ma swojego Kronikarza. Jest nim Katarzyna Piotrkiewicz z Bobiecka Gmina Łyszkowice, doktorantka UKSW, badacz historii i kultury łowickiej, moja serdeczna koleżanka. Obecnie Katarzyna przygotowuje rozprawę doktorską o Stanisławie Rotstadzie (1895-1994), lekarzu, humaniście, żołnierzu, malarzu, poliglocie, organizatorze łowickiego lecznictwa otwartego. W Łowiczu był on bardziej znany jako „łowicki Judym”. Zmarł w wieku 99 lat. Katarzyna jest twórcą lokalnej Encykolopedii (w ramach serwisu lowiczanin.info), gdzie stworzyła wiele haseł encykolepdycznych o miejscach, postaciach i wydarzeniach związanych z ziemia łowicką. Hasła zostały stworzone w oparciu o rzetelną bazę źródłową. Serdecznie zachęcam do poczytania :) Lokalna Encyklopedia Łowicza

W dzisiejszym poście nie zamierzam zbytnio rozpisywać się o całej histroii Łowicza, bo zapewne musiałabym założyć osobny blog :) Postanowiłam zatem, że przybliżę postać kobiety, która jest dla mnie wzorem, inspiracją i autorytetem. Mowa o Anieli Marii Chmielińskiej - działaczce społecznej i oświatowej, krajoznawczyni, twórczyni Muzeum Etnograficznego Ziemi Łowickiej, organizatorce bibliotek. 

Aniela Chmielińska urodziła się 27 grudnia 1868 r. w Pułtusku, a zmarła 5 kwietnia 1936 r. w Warszawie. Została pochowana na Cmentarzu Kolegiackim w Łowiczu (przy ul. Blich 8 lub Seminaryjnej 2). Do Łowicza trafiła w 1906 r. Krótko po przyjeździe powołała do życia Towarzystwo Pomocy Szkolnych, które zajmowało się gromadzeniem pomocy naukowych dla polskich szkół. Poważnym osiągnięciem tego Towarzystwa była zorganizowana w 1908 r. w Łowiczu wystawa pedagogiczno - rękodzielnicza, którą w ciągu 10 dni zwiedziło 19 tys. osób. Chmielińska zorganizowała też Polską Macierz Szkolną w Łowiczu. Z jej ramienia objęto nauczaniem elementarnym ok. 250 dzieci i 154 osoby dorosłe. Zajęcia prowadziło bezinteresownie grono 38 osób. Dzięki niej założono też bibliotekę i czytelnię PMS w Łowiczu, mieszczącą się przy kościele św. Ducha. Jej księgozbiór stanowiły w większości książki pochodzące z prywatnej wypożyczalni H. Brzozowskiej. Rząd rozwiązał tę organizację w 1907 r., uznając jej działalność za niebezpieczną. 

Gromadzenie dokumentacji historycznej i zbiorów etnograficznych, a także zakrojona na szeroką skalę praca nad upowszechnianiem wiedzy o folklorze łowickim, zrodziła pomysł wystaw etnograficznych, które dały początek Muzeum Etnograficznemu Ziemi Łowickiej. Otwarte 20 lutego 1910 r., przy Łowickim Oddziale PTK organizowało wystawy nie tylko w Łowiczu, ale także w Warszawie czy Łodzi. Muzeum miało charakter edukacyjno - promocyjny, ponieważ nie tylko miało ukazywać bogactwo folkloru łowickiego ale jednocześnie miało zachęcać do kultywowania go przez samych Księżaków. Działania wojenne I wojny światowej doprowadziły do zniszczenia większości zbiorów.

W latach 1914-1925 Chmielińska mieszkała poza Łowiczem. W 1926 r. samotnie osiadła z powrotem w Łowiczu poświęcając mu resztę swego życia. Mimo podeszłego wieku sama przemierzała wsie w poszukiwaniu zabytków kultury księżackiej. Opracowała zielnik roślin leczniczych stosowany w Łowickiem

Bibliografia jej prac liczy 275 pozycji drukowanych. Spośród prac etnograficznych najważniejsze to: Księżacy (Łowiczanie), Kraków 1925 oraz Księżacy i ich strój, Warszawa 1930. 

Więcej o tej niezwykłej postaci może przeczytać na stronie Lokalnej Encyklopedii Aniela Chmielińska

Aniela Chmielińśka, od momentu jak tylko dowiedziałam się kim była, stała się dla mnie niedoścignionym wzorem. Brochów posiadał wiele niesamowitych osobowości, ale w przeciągu wielowiekowej historii, nie pojawił się u Nas nikt taki, jak Aniela Chmielińska.

Zachęcam wszystkich do wybrania się na wycieczkę do Łowicza, które jest przecież siedzibą diecezji łowickiej, do której przynależy nasza parafia i dekanat :) Szczegóły, dotyczące miejsc, które warto odwiedzić można znaleźć na stronie miasta http://www.lowicz.eu/serwis/. 

Aniela Chmielińska (źródło http://kerwl.cba.pl/slawni%20ludzie.htm)

źródło http://www.kbc.krosno.pl/dlibra/docmetadata?id=1179&from=publication&

[Opracowano na podstawie:hasło Aniela Chmielińska opracowane przez Katarzynę Piotrkiewicz, własne doświadczenia i przemyślenia]