poniedziałek, 18 sierpnia 2014

Olendrzy na ziemi sochaczewskiej

Dzisiaj kolejny cykl Brochoviana. W mojej biblioteczce nie mogło zabraknąć dzisiejszej pozycji, a mianowicie Olendrzy w powiecie sochaczewskim Marcina Prengowskiego.

Publikacja, która została wydana staraniem Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania nad Bzurą,  jest pierwszą próbą syntezy historii osadnictwa olenderskiego na naszym terenie. Olendrzy byli osadnikami z Niderlandów, sprowadzanymi z Prus Książęcych i Królewskich od XVI w. Nazywano ich nie tylko olendrami, ale również Hollendrami, Holędrami, Holendrami lub Olędrami. Na terenie ziemi sochaczewskiej zamieszkiwali głównie tereny wzdłuż Wisły. Osadnicy Ci pojawili się na naszym terenie pod koniec pierwszej połowy XVII w., kiedy to w 1645 r. starosta sochaczewski Hieronim Radziejowski osadził Olendrów we wsiach królewskich Baranowie, Jaktorowie, Kaskach i Szczawniku. Na tereny dzisiejszego powiatu osadnictwo olenderskie dotarło ok. 1760  r. Ich głównym atutem była umiejętność osuszania terenu (melioracja). Wykazywali się wysoką kulturą rolną. Na terenie naszej gminy głównymi ośrodkami olenderskimi były takie miejscowości jak Famułki Królewskie, Piaski Duchowne, Pias Królewskie, Kromnów, Miszory, czy Władysławów. Z czasem osadnicy niderlandzcy byli po prostu nazywani Niemcami, gdyż władali językiem niemieckim. Okres współistnienia dwóch kultur - polskiej i niemieckiej - przerwała klęska II wojny światowej, po której wszyscy osadnicy zostali wysiedleni z naszych terenów.

Pozycja Marcina Prengowskiego porusza kwestię źródeł osadnictwa na naszym terenie, etapy kolonizacji, charakterystykę tego osadnictwa, oraz m.in. relacje polsko-niemieckie w latach 1760-1945. Autor przy opracowywaniu tematu korzystał nie tylko z opracowań naukowych, ale i bogatego materiału źródłowego. Publikacja ta w istotny sposób może przybliżyć historię osadników niemieckich na naszym terenie, którzy jeszcze tak niedawno żyli pośród nas.


1 komentarz:

  1. Zwracam uwagę na inną pracę, w której nasi brochowscy Olendrzy zajmują znaczącą pozycję : Katalog Zabytków Osadnictwa Holenderskiego na Mazowszu, autor Jerzy Szałygin, Wydawnictwo DiG Warszawa 2004 r. Waldemar Giro

    OdpowiedzUsuń