Konary - tam gdzie niegdyś hodowano konie

Konary - miejscowości, które nosiły taką nazwę miały najprawdopodobniej charakter osad służebnych. Mieszkańcom takich miejscowości narzucano obowiązek dostarczania potrzebnych nieustannie do szkolenia i działań militarnych przedmiotów o znaczeniu wojskowym. Innym jeszcze zlecano wykonywanie nieokreślonych funkcji. Nazwa Konary wzięła się zapewne od obowiązku hodowania i dostarczania koni. W całej Polsce jest kilkadziesiąt miejscowości noszących tą nazwę:

• Konary - wieś w woj. dolnośląskim, w pow. strzelińskim, w gminie Przeworno
• Konary - wieś w woj. dolnośląskim, w pow. średzkim, w gminie Udanin
• Konary - wieś w woj. dolnośląskim, w pow. wołowskim, w gminie Wińsko
• Konary - wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. inowrocławskim, w gminie Dąbrowa Biskupia
• Konary - wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. radziejowskim, w gminie Osięciny
• Konary - wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Krzyżanów
• Konary - wieś w woj. łódzkim, w pow. zgierskim, w gminie Ozorków
• Konary - wieś w woj. małopolskim, w pow. krakowskim, w gminie Mogilany
• Konary - wieś w woj. mazowieckim, w pow. grójeckim, w gminie Warka
• Konary - wieś w woj. mazowieckim, w pow. nowodworskim, w gminie Nasielsk
• Konary - wieś w woj. mazowieckim, w pow. płockim, w gminie Bielsk
• Konary - osada w woj. mazowieckim, w pow. przysuskim, w gminie Wieniawa
• Konary - wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, w gminie Kłomnice
• Konary - wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. buskim, w gminie Stopnica
• Konary - wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. jędrzejowskim, w gminie Wodzisław
• Konary - wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. sandomierskim, w gminie Klimontów
• Konary - wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Grodziec
• Konary - wieś w woj. wielkopolskim, w pow. rawickim, w gminie Miejska Górka
• Konary - wieś w woj. wielkopolskim, w pow. wągrowieckim, w gminie Gołańcz

Oczywiście to nie oznacza, że we wszystkie te miejscowości miały charakter osad służebnych. Nazwę Konary mogły otrzymać niekoniecznie w związku z hodowlą koni. Nas interesują oczywiście Konary w Gminie Brochów, powiat sochaczewski. 

Najstarsza pewna wzmianka o Konarach pochodzi z 1472 r., kiedy to Stanisław z Brochowa zapisał swojej żonie Jadwidze posag na dobrach Brochów i KONARY. Niestety dokument, który potwierdzał owe nadanie znajdował się w Bibliotece Ordynacji Krasińskich, która została podpalona przez Niemców pod koniec II wojny światowej. Na szczęście, Adam Wolff (1889-1984), wybitny historyk i archiwista, sporządził regest tego dokumentu. 

Konary wymieniane są również w słynnej wizytacji Goślickiego z 1603 r. Uposażeniem kościoła w Brochowie miały być dziesięciny ze wsi Konary. 

Niestety, uboga baza źródłowa nie pozwala na lepsze zaprezentowanie i zagłębienie się w historię Konar. W 1827 r. w Tabelli Miast, Wsi, Osad Królestwa Polskiego [...] podano, że w Konarach było 15 domów, 129 mieszkańców, a sama miejscowość stanowiła własność prywatną. 

Kronikarz brochowski składa serdeczne podziękowania Pani dr Annie Salinie z Instytutu Historii PAN (Zespół Słownika Historyczno-Geograficznego Mazowsza w Średniowieczu) za opinię oraz skany 4 fiszek ze wzmiankami, dotyczącymi Konar. 

Przykładowy akt urodzenia, dotyczący mieszkańca wsi Konary z 1817 r.

 

[Opracowano na podstawie: Tabella miast, wsi, osad, Królestwa Polskiego : z wyrażeniem ich położenia i ludności. T. 1, A - Ł, alfabetycznie ułożona w Biórze Komissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi, Warszawa 1827; Dzieje Mazowsza, T. I, pod red. H. Samsonowicza, Pułtusk 2006]