Dzisiaj kolejne miejsce z cyklu SĄSIEDZI. Sanniki - jest jedna rzecz, a raczej osoba, która łączy mieszkańców Sannik i Brochowa... Jak myślicie? Oczywiście, nikt inny tylko Fryderyk Chopin. Jak sami wiecie, hasłem mego życia jest motto ..Brochów to nie tylko Chopin'', ale... Sanniki są najlepszym przykładem miejsca, które w 100% wykorzystało fakt bytności (nawet jeśli była to tylko chwilowa egzystencja) tego wielkiego kompozytora na ziemi sannickiej. Mowa tutaj o Europejskim Centrum Artystycznym im. Fryderyka Chopina w Sannikach.
Flaga i Herb Gminy Sanniki
ECA w Sannikach mieści się na terenie dawnych dóbr sannickich. Centrum owych dóbr stanowił neoklasycystyczny pałac, którego budowa została zainicjowana ok. 1793 r. przez Tomasza Tadeusza Pruszaka, właściciela majątku. Pałac został następnie powiększony (o północne skrzydło i wieżę z pawilonem)
przez bratanka Tomasza Tadeusza, Aleksandra, stając się pierwszą na
ziemiach polskich budowlą stylizowaną na włoską willę. Żona Aleksandra,
Marianna ze Skarzyńskich, była z kolei pochłonięta projektowaniem pałacowego parku. W tym miejscu warto wspomnieć, że poprzedni dzierżawcy
Sannik zamieszkiwali w drewnianym dworze, który powstał w drugiej
połowie XVII w. i został rozebrany z powodu złego stanu technicznego
między 1774 a 1789 r. Aleksander Pruszak był autorem także innego
ważnego w dziejach Sannik wydarzenia - w 1834 r. doprowadził, za zgodą
cara Mikołaja I Romanowa, do przejęcia Dóbr sannickich na własność,
wykupując je od Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu.
W Brochowie to rodzina Skarbków z Żelazowej Woli jest kojarzona z pojawieniem się Chopinów na naszym terenie, a w Sannikach jest to właśnie rodzina Pruszaków. To na zaproszenie Konstantego, syna Aleksandra, przyjechał tutaj w 1828 r. Fryderyk Chopin.
„Kostuś”, jak mawiał o nim kompozytor, był jego bliskim przyjacielem, z
którym uczęszczali razem do Liceum Warszawskiego. Chopin spędził w
Sannikach ok. dwa miesiące – wiadomo, że zjawił się tutaj w lipcu, a
opuścił miejscowość najprawdopodobniej 4 września. W trakcie swojego
pobytu zakończył prace nad Triem g-moll, a także zmienił Rondo
C-dur z utworu na jeden fortepian w kompozycję na dwa instrumenty. Uczył
nawet, i to przez kolejne dwa lata, młodszą siostrę Konstantego
„Olesię” gry na fortepianie.
W 1856 r. Sanniki trafiły ostatecznie w ręce księcia Leona Sapiehy i jego małżonki Joanny z Tyszkiewiczów.W 1873 r. Sanniki nabył od księcia Sapiehy Samuel (Selig) Natanson, które po śmierci Natansona 6
lat później trafiły w ręce jego synów: Henryka, Ludwika, Józefa, Szymona,
Ignacego, Adama i najmłodszego, Jakuba. W 1909 r. majątek od swoich braci wykupiła jedyna córka Samuela Natansona - Antonina, która upoważniła do zarządzania dobrami swojego męża, Stefana Dziewulskiego.
Nowi właściciele nie skąpili funduszy na remonty pałacu. To z
ich inicjatywy (na podstawie projektu Władysława Marconiego) do
południowo-zachodniego naroża wieży dobudowano werandę, a sama wieża
uległa znacznemu przekształceniu – zlikwidowano ścianki między narożnymi
filarami, pomiędzy które w każdym boku ustawiono po dwie kolumienki, a
daszek nakrywający wieżę zasłonięto attyką tralkową. Wnętrze ozdobiono
nowymi, drewnianymi schodami. Zmienił się również sam park, który zyskał
nowy wygląd dzięki projektantowi Stefanowi Celichowskiemu. Zwieńczeniem
remontu było wmurowanie tablicy upamiętniającej pobyt Fryderyka
Chopina, która zawisła nad wejściem do wieży w 1925 r. Państwo Dziewulscy pozostali właścicielami
majątku aż do 1945 r., kiedy to na podstawie dekretu PKWN o reformie
rolnej Dobra sannickie przeszły na własność Skarbu Państwa.
Historia bytności centrum artystycznego w Sannikach bierze swój początek w 1981 r., kiedy to lewe skrzydło pałacu dostosowano do potrzeb Międzynarodowego Domu Pracy
Twórczej im. Fryderyka Chopina, który miał odtąd dbać o popularyzację
twórczości kompozytora i upowszechniać jego związki z regionem. Powołano również do życia
lokalne Koło Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, które istnieje do
dzisiaj.
W 2006 r. rozpoczęto prace rewitalizacji kompleksu pałacowo-parkowo w Sannikach, które trwały do 2014 r. W trakcie prac udało się też odkryć kilka zaskakujących rzeczy, zarówno w
budynku, jak i na terenie parku. Pod kilkoma warstwami farby i tynku w części pałacowych
pomieszczeń zachowały się oryginalne polichromie, które powstały pod
koniec XVIII w. i na przestrzeni kilkudziesięciu lat XIX stulecia. Pod
fundamentami budynku odkryto z kolei długi wąski korytarz, który mógł
powstać ze względów obronnych. Na terenie parku znaleziono aż 3 obiekty:
fundamenty starego szlacheckiego dworu z XVII w., fontannę oraz
hydrofornię i studnię głębinową. Wszelkie prawdopodobieństwo wskazuje
także, że wokół rzeczonych pozostałości po dworze znajdują się jeszcze
starsze fundamenty, które stanowiły podstawę dworu książąt mazowieckich z
XV stulecia. Ustalono również, że fontanna powstała w okresie 1916-25,
oczywiście z inicjatywy państwa Dziewulskich, którzy byli wtedy
właścicielami majątku.
Pałac przed pracami renowacyjnymi:
Pałac po pracach renowacyjnych:
Ogrom prac był możliwy dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej. ECA w Sannikach brało udział w programach regionalnych dla rozwoju Mazowsza. Wartość samej rewaloryzacji Zespołu Pałacowo-Parkowego im. Fryderyka Chopina w Sannikach wynosiła 20 781 327,99 zł, a Zwiększenie atrakcyjności turystycznej regionu Mazowsza poprzez
stworzenie kompleksowej i komplementarnej oferty turystycznej Zespołu
Pałacowo – Parkowego im. Fryderyka Chopina w Sannikach to kwota 622 594, 28 zł.
Pałac w Sannikach jest najważniejszą atrakcją turystyczną na terenie Gminy Sanniki. Sannicki pałac jest Ośrodkiem Pamięci Fryderyka Chopina, gdzie miłośnicy muzyki Chopina mają możliwość kontemplowania muzyki Mistrza w
pięknym parku roztaczającym się wokół pałacu pamiętającym czasy, w
których młody Chopin spacerował alejami parkowymi. Do atrakcyjnych ofert kulturalnych należą koncerty chopinowskie, które
odbywają się od 1981 r. począwszy od lutego do października w niedziele
najbliższe dacie urodzin i śmierci F. Chopina, natomiast w pozostałe
miesiące - w każdą pierwszą niedzielę miesiąca. Koncerty połączone są z
recytacją pięknej poezji polskiej. Na koncertach występują
najwybitniejsi pianiści polscy i zagraniczni. Przybywają tu wielbiciele
muzyki i poezji z Warszawy, Łodzi, Płocka, Gostynina i całej środkowej
Polski.
Sanniki łączy z Brochowem, nie tylko osoba Chopina, ale szansa rozwoju, którą Brochów zmarnował, najprawdopodobniej już bezpowrotnie. Gmina Sanniki jest najlepszym przykładem pełnego wykorzystania walorów historyczno-kulturowych, drzemiących w tym niezwykłym miejscu. Z żalem patrzę, jak brochowski zespół parkowo-dworski niszczeje i powoli popada w ruinę. Nawet jeśli, jak twierdziła poprzednia ekipa rządząca Gminą Brochów, dwór zostanie przejęty przez Wojskową Akademię Techniczną, to nie zostanie wykorzystany do promowania i szerzenia wiedzy o historii i kulturze ziemi brochowskiej, a jedynie będzie zamkniętym ,,centrum szkoleniowo-konferencyjnym'' Akademii. Dobrze, że w Sannikach znaleźli się mądrzy i trzeźwo myślący ludzie, którzy od razu wiedzieli, jak należy zadbać o rozwój sannickiej społeczności.
Na koniec, chciałabym serdecznie podziękować Pani Monice Patrowicz, Dyrektor Europejskiego Centrum Artystycznym im. Fryderyka Chopina w Sannikach, za zgodę na wykorzystanie wszelkich materiałów, znajdujących się na stronie internetowej ECA do napisania niniejszego postu.
Kronikarz brochowski gratuluje i pozdrawia wszystkich mieszkańców ziemi sannickiej.
P.S. Więcej o historii Sannik i rewitalizacji sannickiego pałacu na stronie internetowej ECA http://www.ecasanniki.pl/
Flaga i Herb Gminy Sanniki pochodzi ze strony internetowej Gminy Sanniki (nadmieńmy, że profesjonalnej strony internetowej, Gratuluję!).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz